Gizli çəpgözlük gözlərdən birinin bağlanması zamanı ortaya çıxan çəpgözlükdür. Gizli çəpgözlük ölkəmizdə yayılmış göz xəstəliyidir. Hər iki göz açıq olduqda, beyin birləşdirici mexanizmin köməyi ilə gözlərin paralel olmasını təmin edir. Ancaq gözlərdən biri bağlandıqda bu mexanizm pozulur və qapalı gözdə yerdəyişmə baş verir.
Belə hallarda xəstə ümumiyyətlə çəplikdən xəbərsizdir və gözlərdə yorğunluq, qızartı, ağrı, quruluq və baş ağrısı kimi şikayətlərlə müraciət edir. Xəstənin görmə qüsuru da varsa, bu şikayətlər daha erkən baş verir. Xüsusilə yaxından oxuduqdan sonra xəstə baş ağrısından şikayətlənir. Gizli çəpgözlük uyğun eynəklər və ortoptik (xüsusi vasitələrlə) məşqlərlə müalicə edilə bilər.
Anadangəlmə çəpgözlük 3-6 aydan 1 ilə qədər yarana bilər. Çəplik bucağı çoxdursa, demək olar ki, hər kəs tərəfindən hiss edilə bilər. Bu cür dəyişikliklər refraktiv qüsuru səbəbindən inkişaf etmir (hipermetropiya və s.). Körpələrdə aşağı və ya orta dərəcədə hipermetropiya ola bilər, ancaq eynəklə belə çəplik düzəlmir. Bu cür çəpliklər yuxarıya doğru olan çəpliklərlə birlikdə ola bilər. Onların müalicəsi gözləmədən dərhal olmalıdır. İdeal halda çəpgözlük ilk 1,5 yaşda cərrahi yolla düzəldilməlidir. Beləliklə, körpə bir gözü deyil, hər iki gözünü də istifadə edərək həyatına davam edə bilər.
Refraktiv qüsurlar səbəbindən göz yerdəyişmələri ən çox 1-1,5 yaşdan 3 yaşa qədər olan dövrdə baş verir. Orta və yüksək hipermetropiyası olan uşaqlarda çəplik eynəklə ya tamamilə, ya da qismən düzələ bilər. Onların hekayələri tipikdir. Çəplik qəfildən başlaya bilər və ya qızdırma və ya yıxılmadan sonra baş verə bilər. Çox vaxt bir gözdə daha çox dərəcədə olur və tənbəl göz yaranma riskini daşıyır. Bu növ çəpliklərin çoxu eynək və okkluziya ilə müalicə edilə bilər. Çəplik tamamilə düzəlmirsə və hər iki göz ilə baxıldıqda görmə pisləşirsə, çəpgözlük əməliyyatı tələb oluna bilər.
Əzələ iflici uşaqlıq və körpəlik travmalarından sonra, xüsusən də baş travması, çətin doğuşlar və yüksək hərarətdən sonra yarana bilər. Nadir hallarda, beyində şiş, kist və ya struktur pozğunluqları səbəbiylə meydana gələ bilər. Yetkinlərdə travmadan sonra, həmçinin diabet, tiroid xəstəlikləri və DS kimi mərkəzi sinir sistemili xəstəliklərdə baş verə bilər.
Bu növ çəpgözlük cüt görmə əmələ gətirir və gənc yaşlarda tez yox olur, lakin böyuk yaş qruplarında qalıcıdır. Tipik olaraq, baş yan tərəfə əyilir və bir gözü qıyır. Uşaqlarda göz çəpliyin dərəcəsi çox olarsa, beyin cüt görmə qabiliyyətini qısa müddətdə aradan qaldırmaq üçün çəp gözü deaktiv edir və həmin gözdə tənbəl göz sindromu yaranır. Yetkinlərdə çəpgözlük zamanı cüt görmə əmələ gəlir və bu onları başı əyri tutmaqlarına məcbur edir. Cüt görmə həyatı çox çətinləşdirən bir vəziyyətdir. İflic səbəbindən yaranan çəplik adətən bir il ərzində yox ola bilər. Buna görə də gözləmək lazımdır. Bu dövrdə ümumiyyətlə heç bir cərrahi müdaxilə edilmir, çəpliyi aradan qaldırmaq və cüt görmə vəziyyətini yaxşılaşdırmaq üçün yalnız botoks istifadə oluna bilər. Gözlərin çəplik bucağı kiçikdirsə, xüsusi prizmatik eynəklərdən istifadə edərək cüt görmənin qarşısını almaq olar.
Körpəlikdə nadir hallarda rast gəlinməsinə baxmayaraq, uşaqlıq və yeniyetməlikdə başlayan çəpgözlükdir. Adətən xaricə döğru yerdəyişmələrdir. Periodik olaraq baş verir, xəstə gözlərini qırpdıqda və ya yan tərəfə baxanda gözün qaçması baş verir. Xarici əzələlərin yorulması və ya daxili əzələlərin zəifliyi səbəb ola bilər. Çəpliyin düzəldilməsi və binokulyar görmənin bərpası cərrahi müdaxilə tələb edir. Bəzi hallarda, təkrarlanan çəplik zamanı ortoptik müalicə faydalı ola bilər.
Bəzən göz əzələlərində və ya bu əzələləri hərəkətə gətirən sinirlərdə anadangəlmə struktur və funksional pozğunluqlar ola bilər və bu da çəpliyə səbəb ola bilər. Tənbəl göz sindromuna və baş mövqeyində nəzərə çarpacaq bir dəyişikliyə səbəb olarsa, uşağın binokulyar görmə qabiliyyətini bərpa etmək üçün müalicə edilməlidir. Bu dövrlərdə eynək, okkluziya, ortoptik prosedurlar və cərrahi müalicə istifadə olunur.
Xidmətlərimizdən maksimum yararlanmaq üçün çerezlərdən istifadə edirik. www.dunyagoz.com'a daxil olmaqla, çerezlərin istifadəsinə razılıq verirsiniz.
Daha Fazla Bilgi Al
